Soru:
(mathrm{(2x-3y)^6}) açılımında terimlerden biri (mathrm{80.A.x^4.y^2}) olduğuna göre A sayısı kaçtır?
Açıklama:
Newton Binom Teoremi, iki terimin toplamının üssü pozitift veya negatif tam sayı ise açılımında bulunan terim sayısını ve her terimin genel biçimini bulmaya yarayan bir teoremdir. Formülü şu şekildedir:
(({a+b})^n=\sum_{k=0}^nk\binom{n}{k}a^{(n-k)}b^k)
Burada, (a), (b): açılacak iki terim, (n) : terim sayısı, (k): toplamların katsayısı, ({n}\choose{k}) : k'inci terimin katsayısıdır ve binom katsayısı olarak adlandırılır. Binom katsayısı, k'inci toplamın sayısı ile tüm elemanların sayısının oranı olarak tanımlanır. (n\choose{k}) formülü ile hesaplanır.
(n\choose{k}=\frac{n!}{k!(n-k)!})
(nfaktöriyel)= (n!)= (n(n-1)(n-2)...*1)
Soru: (1+x)^9 açılımında x^4 teriminin kat sayısını bulalım.
Cevap:
1. n'i 9, x'i değişken olarak belirleyelim ve Newton Binom Teoremi formülümüzü bu ifadelerle yazalım:
$$(1+x)^9=\sum_{k=0}^9k\binom{9}{k}1^{(9-k)}x^k$$ 2. Sonrasında da 1'in üssü yerine 9-k, k'inci terimin katsayısı yerine de k.(9\choose{k}) yazarak yazdığımız formülümüzü yeniden düzenleyelim:
$$(1+x)^9=\sum{k=0}^9k\binom{9}{k}1^{(9-k)}x^k=$$ $$\sum{k=0}^9k\binom{9}{k}x^k$$ 3. Toplam işaretini çıkardıktan sonra her bir terimin katsayısını x^4 teriminin katsayısıyla karşılaştıralım:
$$k.\binom{9}{k}, k=4$$ 4. K'inci terimin kat sayısı olan (k\binom{9}{k})'yi (9\choose{4}) olarak yazabiliriz.
$$4.\binom{9}{4}=4\frac{9!}{4!(9-4)!}$$ $$4\frac{9!}{4!5!}=4\frac{9\cdot8\cdot7\cdot6\cdot5!}{4!5!}=4\cdot9\cdot8\cdot7=2016$$ 5. Dolayısıyla (1+x)^9 açılımındaki x^4 teriminin katsayısı 2016'dır.
Newton Binom Teoremi aynı zamanda formülde bulunan belirli bir terimi bulmakta da kullanılabilir.
Soru: (2x+y)^6 açılımında x^4.y^2 terimi olsun. A sayısı kaçtır?
A) 15, B) 18, C) 27, D) 36, E) 45
Cevap: C) 27
Çözüm:
x^4.y^2 teriminin katsayısı için aşağıdaki formülü kullanabiliriz:
$$k\binom{n}{k}$$
1. n ve k değerlerini belirliyoruz:
n=6 ve k=4
2. 4.(6\choose{4}) ifadesini açarak çarparız: $$4\frac{6!}{4!(6-4)!}=4\frac{6!}{4!2!}=4\frac{6\cdot5\cdot4!}{4!2\cdot1}=4\cdot6\cdot5=120$$ 3. Bulduğumuz bu değer A sayısıdır. Yani A sayısı 120'dir.