Soru:
Aşağıda bazı örnek olaylar verilmiştir.
I. Kapağı sıkışmış kavanozun kapağını açabilmek için sıkışmış kapağı sıcak su ile bir süre temas ettirme.
II. Çay demlemek için demliği ağzına kadar su ile doldurup ısıttığımız da bir süre sonra çaydanlıktan suyun taşması
III. Gravzant halkasındaki kürenin ısıtılınca halkadan geçmeyip soğuk suya batırılınca kürenin tekrar halkadan geçmesi
Bu olaylardan hangileri genleşme ile ilgilidir?
Açıklama:
Genleşme: Bir maddenin ısıtıldığında hacminin artması olayıdır.
Sıkışma: Bir maddenin soğutulduğunda hacminin azalması olayıdır.
Örnek 1: Kapağı sıkışmış kavanozun kapağını açmak için kapağı sıcak su ile bir süre temas ettiriyoruz. Isı, kavanozun kapağındaki moleküllerin titreşimini artırarak moleküller arasındaki boşluğun artmasına neden olur. Bu sayede kapak genleşerek kavanozun ağzından daha kolay çıkabilir.
Örnek 2: Çay demlemek için demliği ağzına kadar su ile doldurup ısıttığımızda bir süre sonra çaydanlıktan suyun taşması, suyun genleşmesi nedeniyle oluşur. Isı, sudaki moleküllerin hareketini artırarak moleküller arasındaki boşluğu artırır. Bu durum suyun hacmini artırarak çaydanlıktan taşmasına neden olur.
Örnek 3: Gravzant halkasındaki kürenin ısındığında halkadan geçmeyişi ve soğuk suya batırıldığında kürenin tekrar halkadan geçmesinin genleşme ile ilgisi vardır. Küre ısıtıldığında çevresindeki hava tarafından ittirilerek küre büyür ve halkanın geçmesine neden olur. Küre soğuk suya batırıldığında ise suyun soğukluğu nedeniyle kürenin hacmi küçülür ve küre tekrar halkadan geçebilir.
Bu olayların tamamı genleşme ile ilgilidir. Dolayısıyla sorunun cevabı E) I, II ve III'tür.